Een van de belangrijkste makers van Stop Motion films is de Tsjech Jan Svankmajer (1934). Na de kunstacademie legde hij zich toe op het marionettentheater. Via diverse gezelschappen kwam hij terecht bij het multi-media theater Laterna Magika (dat bestaat nog steeds in Praag). Hij ontdekte de mogelijkheden van film en begon korte animatiefilms te maken en ontwikkelde een eigen stijl in de stop motion techniek: de drie-dimensionale voorwerpen (poppen, acteurs, voorwerpen) worden in een bepaalde pose gefotografeerd. Vervolgens wordt de houding een klein beetje veranderd en vastgelegd. Door de foto's als film te projecteren ziet het publiek beweging).
Hij sloot zich met zijn vrouw Eva, een beelden kunstenaar, aan bij de Tsjechische Surrealistische Group. Surrealisme in Oost-Europa verschilt van de gelijknamige stroming in het Westen : Een speelse opeenvolging van onmogelijke gebeurtenissen vanuit een kinderlijk perspectief gezien.
De films krijgen soms een nachtmerrieachtige inhoud, al overheerst altijd de humor.
Elke film krijgt muziek die gecomponeerd wordt naar ideeën van Svankmajer. Op de geluidsband onderbreken vreemde geluiden die passen bij het getoonde de muziek.
Het duurde tot 1980 voordat zijn werk bekend werd in de rest van Europa en in de VS. Die bekendheid maakte dat hij weer toestemming kreeg van de regering om films te maken. Dat was hem in 1972 verboden, omdat men zijn werk niet vond passen bij het communisme.
Hij schreef in 1999 een tiental geboden voor de toekomstige filmmakers, zoals:
' Animatie is niet het in beweging brengen van dingen, maar ze tot leven wekken. Je moet ze leren begrijpen, niet het nut, maar het innerlijk.'
' Gebruik ze niet om jouw verhaal te vertellen. Wacht, al is het jarenlang, totdat je hun verhalen kent en geef die vorm.'
' Verbeelding is subversief, omdat die het onmogelijke tegenover het werkelijke stelt. De verbeelding is het grootste talent van de mens.'
' Geen enkel kunstwerk kan iemand in het publiek bevrijden als het werk de kunstenaar niet zelf heeft bevrijd. Kunst is permanente bevrijding.'
Naast films heeft Svankmajer beelden, tekeningen en collages gemaakt. Deze hebben dezelfde uitwerking als zijn cinema: humoristisch, absurd, surrealistisch en verontrustend.
Een aantal voorbeelden:
Op Vimeo en You Tube zijn veel van zijn films te vinden. Onderstaande waren te zien op de expo en zijn het bekijken meer dan waard.
 |
| HISTORIA NATURA (SUITA) 1967 |
 | ||
JABBERWOCKY (1971)
|
 |
| VIRILE GAMES (1988) |
 | ||
DARKNESS, LIGTH, DARKNESS (1989)
|
No comments:
Post a Comment