EEN CARTOON VOL BETEKENIS Dick Tuinder in De Groene Amsterdammer

Iedere week staat onderaan de voorlaatste bladzijde van het opinieblad De Groene een tekening van Dick Tuinder. Ze zijn niet absurd en fel gekleurd als van Kamagurka, die op de tegenoverliggende bladzijde is te vinden.  Dick Tuinder werkt veel verfijnder en preciezer, met veel grijzen en een enkel oranjebruin accent. Ze gaan niet voor de volle lach, maar voor een glimlach en voor de emotie, veelal melancholie. Als er mensen zijn afgebeeld, krijg je medelijden door het alom aanwezige gebrek aan communicatie, de eenzaamheid is voelbaar. Dat vind ik ongelooflijk knap. Alleen een kunstenaar kan met een minimum aan middelen zo'n rijke voorstelling maken.

We zien links een groepje pinguins staan en rechts een sierlijke vogel. De drie vogels links zijn in grijs-wit, de vogel rechts is getekend met een enkel kleurpotlood.
De achtergrond bestaat uit lichte potloodstrepen. Er is geen horizon en geen vegetatie. Het lijkt erop dat de bont gevederde vogel het territorium van de pinguins betreedt.
Opvallend zijn de grote ogen van de drie lompe vogels die gericht zijn op de vreemdeling. Deze kijkt sluiks naar ons, de toeschouwers. Ze betrekt ons daarmee in de situatie die ook voor haar ongemakkelijk is.
Ik zeg haar omdat ik het lijntje dat doorloopt bij haar oog, de omhoog krullende snavel (een biologisch gezien onhandig gereedschap), de suikerspin op het kopje en de uitbundige staartveren interpreteer als vrouwelijk. Het verschil met de pinguins kan niet groter zijn. Zie ze daar staan, lomp met hoog opgetrokken schouders, hun voeten in de grond. Ongemerkt beschrijf ik de vogels alsof ze mensen zijn: een frivole dame tegenover drie heren die bangig en afhoudend zijn.

We weten niet hoe en waarom de vogeldame bij de burgervogels terecht is gekomen. Maar de situatie is ongemakkelijk. Zij is voor de drie een vreemde vogel, die hier niet thuis hoort. Haar verleidelijk uiterlijk stoot hen af.

Tuinder laat alle suggestie weg over hoe het verder gaat. Ook Rembrandt schildert in zijn historiestukken de situatie voor het drama. Het verschil is dat we de afloop van de verhalen kennen die Rembrandt uitbeeldt. Van dit verhaal weten we het niet. Het is een open einde.
De kijker moet zelf bepalen of de tekening een aanklacht tegen uitsluiting is of niet meer dan een grap.